- T_declspec may start a declaration
[cparser] / ast.c
diff --git a/ast.c b/ast.c
index 96f4abc..f2c2551 100644 (file)
--- a/ast.c
+++ b/ast.c
@@ -1,6 +1,26 @@
+/*
+ * This file is part of cparser.
+ * Copyright (C) 2007-2008 Matthias Braun <matze@braunis.de>
+ *
+ * This program is free software; you can redistribute it and/or
+ * modify it under the terms of the GNU General Public License
+ * as published by the Free Software Foundation; either version 2
+ * of the License, or (at your option) any later version.
+ *
+ * This program is distributed in the hope that it will be useful,
+ * but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
+ * MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.  See the
+ * GNU General Public License for more details.
+ *
+ * You should have received a copy of the GNU General Public License
+ * along with this program; if not, write to the Free Software
+ * Foundation, Inc., 59 Temple Place - Suite 330, Boston, MA
+ * 02111-1307, USA.
+ */
 #include <config.h>
 
 #include "ast_t.h"
+#include "symbol_t.h"
 #include "type_t.h"
 
 #include <assert.h>
@@ -15,26 +35,191 @@ struct obstack ast_obstack;
 static FILE *out;
 static int   indent;
 
+/** If set, implicit casts are printed. */
+bool print_implicit_casts = false;
+
+/** If set parenthesis are printed to indicate operator precedence. */
+bool print_parenthesis = false;
+
 static void print_statement(const statement_t *statement);
-static void print_declaration(const declaration_t *declaration);
+static void print_expression_prec(const expression_t *expression, unsigned prec);
+
+void change_indent(int delta)
+{
+       indent += delta;
+       assert(indent >= 0);
+}
 
-static void print_indent(void)
+void print_indent(void)
 {
        for(int i = 0; i < indent; ++i)
                fprintf(out, "\t");
 }
 
-static void print_const(const const_t *cnst)
+enum precedence_t {
+       PREC_BOTTOM  =  0,
+       PREC_COMMA   =  2, /* ,                                    left to right */
+       PREC_ASSIGN  =  4, /* = += -= *= /= %= <<= >>= &= ^= |=    right to left */
+       PREC_COND    =  6, /* ?:                                   right to left */
+       PREC_LOG_OR  =  8, /* ||                                   left to right */
+       PREC_LOG_AND = 10, /* &&                                   left to right */
+       PREC_BIT_OR  = 12, /* |                                    left to right */
+       PREC_BIT_XOR = 14, /* ^                                    left to right */
+       PREC_BIT_AND = 16, /* &                                    left to right */
+       PREC_EQ      = 18, /* == !=                                left to right */
+       PREC_CMP     = 20, /* < <= > >=                            left to right */
+       PREC_SHF     = 22, /* << >>                                left to right */
+       PREC_PLUS    = 24, /* + -                                  left to right */
+       PREC_MUL     = 26, /* * / %                                left to right */
+       PREC_UNARY   = 28, /* ! ~ ++ -- + - (type) * & sizeof      right to left */
+       PREC_ACCESS  = 30, /* () [] -> .                           left to right */
+       PREC_PRIM    = 32, /* primary */
+       PREC_TOP     = 34
+};
+
+/**
+ * Returns 1 if a given precedence level has right-to-left
+ * associativity, else -1.
+ *
+ * @param precedence   the operator precedence
+ */
+static int right_to_left(unsigned precedence) {
+       return (precedence == PREC_ASSIGN || precedence == PREC_COND ||
+               precedence == PREC_UNARY) ? 1 : -1;
+}
+
+/**
+ * Return the precedence of an expression given by its kind.
+ *
+ * @param kind   the expression kind
+ */
+static unsigned get_expression_precedence(expression_kind_t kind)
 {
-       fprintf(out, "%d", cnst->value);
+       static const unsigned prec[] = {
+               [EXPR_UNKNOWN]                   = PREC_PRIM,
+               [EXPR_INVALID]                   = PREC_PRIM,
+               [EXPR_REFERENCE]                 = PREC_PRIM,
+               [EXPR_CHARACTER_CONSTANT]        = PREC_PRIM,
+               [EXPR_WIDE_CHARACTER_CONSTANT]   = PREC_PRIM,
+               [EXPR_CONST]                     = PREC_PRIM,
+               [EXPR_STRING_LITERAL]            = PREC_PRIM,
+               [EXPR_WIDE_STRING_LITERAL]       = PREC_PRIM,
+               [EXPR_COMPOUND_LITERAL]          = PREC_UNARY,
+               [EXPR_CALL]                      = PREC_PRIM,
+               [EXPR_CONDITIONAL]               = PREC_COND,
+               [EXPR_SELECT]                    = PREC_ACCESS,
+               [EXPR_ARRAY_ACCESS]              = PREC_ACCESS,
+               [EXPR_SIZEOF]                    = PREC_UNARY,
+               [EXPR_CLASSIFY_TYPE]             = PREC_UNARY,
+               [EXPR_ALIGNOF]                   = PREC_UNARY,
+
+               [EXPR_FUNCTION]                  = PREC_PRIM,
+               [EXPR_PRETTY_FUNCTION]           = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BUILTIN_SYMBOL]            = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BUILTIN_CONSTANT_P]        = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BUILTIN_PREFETCH]          = PREC_PRIM,
+               [EXPR_OFFSETOF]                  = PREC_PRIM,
+               [EXPR_VA_START]                  = PREC_PRIM,
+               [EXPR_VA_ARG]                    = PREC_PRIM,
+               [EXPR_STATEMENT]                 = PREC_ACCESS,
+
+               [EXPR_UNARY_NEGATE]              = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_PLUS]                = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_BITWISE_NEGATE]      = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_NOT]                 = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_DEREFERENCE]         = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_TAKE_ADDRESS]        = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_POSTFIX_INCREMENT]   = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_POSTFIX_DECREMENT]   = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_PREFIX_INCREMENT]    = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_PREFIX_DECREMENT]    = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_CAST]                = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_CAST_IMPLICIT]       = PREC_UNARY,
+               [EXPR_UNARY_ASSUME]              = PREC_PRIM,
+               [EXPR_UNARY_BITFIELD_EXTRACT]    = PREC_ACCESS,
+
+               [EXPR_BINARY_ADD]                = PREC_PLUS,
+               [EXPR_BINARY_SUB]                = PREC_PLUS,
+               [EXPR_BINARY_MUL]                = PREC_MUL,
+               [EXPR_BINARY_DIV]                = PREC_MUL,
+               [EXPR_BINARY_MOD]                = PREC_MUL,
+               [EXPR_BINARY_EQUAL]              = PREC_EQ,
+               [EXPR_BINARY_NOTEQUAL]           = PREC_EQ,
+               [EXPR_BINARY_LESS]               = PREC_CMP,
+               [EXPR_BINARY_LESSEQUAL]          = PREC_CMP,
+               [EXPR_BINARY_GREATER]            = PREC_CMP,
+               [EXPR_BINARY_GREATEREQUAL]       = PREC_CMP,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_AND]        = PREC_BIT_AND,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_OR]         = PREC_BIT_OR,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_XOR]        = PREC_BIT_XOR,
+               [EXPR_BINARY_LOGICAL_AND]        = PREC_LOG_AND,
+               [EXPR_BINARY_LOGICAL_OR]         = PREC_LOG_OR,
+               [EXPR_BINARY_SHIFTLEFT]          = PREC_SHF,
+               [EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT]         = PREC_SHF,
+               [EXPR_BINARY_ASSIGN]             = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_MUL_ASSIGN]         = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_DIV_ASSIGN]         = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_MOD_ASSIGN]         = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_ADD_ASSIGN]         = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_SUB_ASSIGN]         = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_SHIFTLEFT_ASSIGN]   = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT_ASSIGN]  = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_AND_ASSIGN] = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_XOR_ASSIGN] = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_BITWISE_OR_ASSIGN]  = PREC_ASSIGN,
+               [EXPR_BINARY_COMMA]              = PREC_COMMA,
+
+               [EXPR_BINARY_BUILTIN_EXPECT]     = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISGREATER]          = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISGREATEREQUAL]     = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISLESS]             = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISLESSEQUAL]        = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISLESSGREATER]      = PREC_PRIM,
+               [EXPR_BINARY_ISUNORDERED]        = PREC_PRIM
+       };
+       assert((unsigned)kind < (sizeof(prec)/sizeof(prec[0])));
+       unsigned res = prec[kind];
+
+       assert(res != PREC_BOTTOM);
+       return res;
+}
+
+/**
+ * Print a constant expression.
+ *
+ * @param cnst  the constant expression
+ */
+static void print_const(const const_expression_t *cnst)
+{
+       if(cnst->base.type == NULL)
+               return;
+
+       const type_t *const type = skip_typeref(cnst->base.type);
+
+       if (is_type_integer(type)) {
+               fprintf(out, "%lld", cnst->v.int_value);
+       } else if (is_type_float(type)) {
+               fprintf(out, "%Lf", cnst->v.float_value);
+       } else {
+               panic("unknown constant");
+       }
 }
 
-static void print_string_literal(const string_literal_t *string_literal)
+/**
+ * Print a quoted string constant.
+ *
+ * @param string  the string constant
+ * @param border  the border char
+ */
+static void print_quoted_string(const string_t *const string, char border)
 {
-       fputc('"', out);
-       for(const char *c = string_literal->value; *c != '\0'; ++c) {
+       fputc(border, out);
+       const char *end = string->begin + string->size - 1;
+       for (const char *c = string->begin; c != end; ++c) {
+               if (*c == border) {
+                       fputc('\\', out);
+               }
                switch(*c) {
-               case '\"':  fputs("\\\"", out); break;
                case '\\':  fputs("\\\\", out); break;
                case '\a':  fputs("\\a", out); break;
                case '\b':  fputs("\\b", out); break;
@@ -46,19 +231,116 @@ static void print_string_literal(const string_literal_t *string_literal)
                case '\?':  fputs("\\?", out); break;
                default:
                        if(!isprint(*c)) {
-                               fprintf(out, "\\x%x", *c);
+                               fprintf(out, "\\%03o", *c);
                                break;
                        }
                        fputc(*c, out);
                        break;
                }
        }
-       fputc('"', out);
+       fputc(border, out);
+}
+
+/**
+ * Prints a wide string literal expression.
+ *
+ * @param wstr  the wide string literal expression
+ */
+static void print_quoted_wide_string(const wide_string_t *const wstr,
+                                     char border)
+{
+       fputc('L', out);
+       fputc(border, out);
+       for (const wchar_rep_t *c = wstr->begin, *end = wstr->begin + wstr->size-1;
+            c != end; ++c) {
+               switch (*c) {
+                       case L'\"':  fputs("\\\"", out); break;
+                       case L'\\':  fputs("\\\\", out); break;
+                       case L'\a':  fputs("\\a",  out); break;
+                       case L'\b':  fputs("\\b",  out); break;
+                       case L'\f':  fputs("\\f",  out); break;
+                       case L'\n':  fputs("\\n",  out); break;
+                       case L'\r':  fputs("\\r",  out); break;
+                       case L'\t':  fputs("\\t",  out); break;
+                       case L'\v':  fputs("\\v",  out); break;
+                       case L'\?':  fputs("\\?",  out); break;
+                       default: {
+                               const unsigned tc = *c;
+                               if (tc < 0x80U) {
+                                       if (!isprint(*c))  {
+                                               fprintf(out, "\\%03o", (char)*c);
+                                       } else {
+                                               fputc(*c, out);
+                                       }
+                               } else if (tc < 0x800) {
+                                       fputc(0xC0 | (tc >> 6),   out);
+                                       fputc(0x80 | (tc & 0x3F), out);
+                               } else if (tc < 0x10000) {
+                                       fputc(0xE0 | ( tc >> 12),         out);
+                                       fputc(0x80 | ((tc >>  6) & 0x3F), out);
+                                       fputc(0x80 | ( tc        & 0x3F), out);
+                               } else {
+                                       fputc(0xF0 | ( tc >> 18),         out);
+                                       fputc(0x80 | ((tc >> 12) & 0x3F), out);
+                                       fputc(0x80 | ((tc >>  6) & 0x3F), out);
+                                       fputc(0x80 | ( tc        & 0x3F), out);
+                               }
+                       }
+               }
+       }
+       fputc(border, out);
+}
+
+/**
+ * Print a constant character expression.
+ *
+ * @param cnst  the constant character expression
+ */
+static void print_character_constant(const const_expression_t *cnst)
+{
+       print_quoted_string(&cnst->v.character, '\'');
+}
+
+static void print_wide_character_constant(const const_expression_t *cnst)
+{
+       print_quoted_wide_string(&cnst->v.wide_character, '\'');
+}
+
+/**
+ * Prints a string literal expression.
+ *
+ * @param string_literal  the string literal expression
+ */
+static void print_string_literal(
+               const string_literal_expression_t *string_literal)
+{
+       print_quoted_string(&string_literal->value, '"');
+}
+
+static void print_wide_string_literal(
+       const wide_string_literal_expression_t *const wstr)
+{
+       print_quoted_wide_string(&wstr->value, '"');
+}
+
+static void print_compound_literal(
+               const compound_literal_expression_t *expression)
+{
+       fputc('(', out);
+       print_type(expression->type);
+       fputs(") ", out);
+       print_initializer(expression->initializer);
 }
 
+/**
+ * Prints a call expression.
+ *
+ * @param call  the call expression
+ */
 static void print_call_expression(const call_expression_t *call)
 {
-       print_expression(call->method);
+       unsigned prec = get_expression_precedence(call->base.kind);
+       print_expression_prec(call->function, prec);
        fprintf(out, "(");
        call_argument_t *argument = call->arguments;
        int              first    = 1;
@@ -68,115 +350,174 @@ static void print_call_expression(const call_expression_t *call)
                } else {
                        first = 0;
                }
-               print_expression(argument->expression);
+               print_expression_prec(argument->expression, PREC_COMMA + 1);
 
                argument = argument->next;
        }
        fprintf(out, ")");
 }
 
+/**
+ * Prints a binary expression.
+ *
+ * @param binexpr   the binary expression
+ */
 static void print_binary_expression(const binary_expression_t *binexpr)
 {
-       fprintf(out, "(");
-       print_expression(binexpr->left);
-       fprintf(out, " ");
-       switch(binexpr->type) {
-       case BINEXPR_INVALID:            fputs("INVOP", out); break;
-       case BINEXPR_COMMA:              fputs(",", out);     break;
-       case BINEXPR_ASSIGN:             fputs("=", out);     break;
-       case BINEXPR_ADD:                fputs("+", out);     break;
-       case BINEXPR_SUB:                fputs("-", out);     break;
-       case BINEXPR_MUL:                fputs("*", out);     break;
-       case BINEXPR_MOD:                fputs("%", out);     break;
-       case BINEXPR_DIV:                fputs("/", out);     break;
-       case BINEXPR_BITWISE_OR:         fputs("|", out);     break;
-       case BINEXPR_BITWISE_AND:        fputs("&", out);     break;
-       case BINEXPR_BITWISE_XOR:        fputs("^", out);     break;
-       case BINEXPR_LOGICAL_OR:         fputs("||", out);    break;
-       case BINEXPR_LOGICAL_AND:        fputs("&&", out);    break;
-       case BINEXPR_NOTEQUAL:           fputs("!=", out);    break;
-       case BINEXPR_EQUAL:              fputs("==", out);    break;
-       case BINEXPR_LESS:               fputs("<", out);     break;
-       case BINEXPR_LESSEQUAL:          fputs("<=", out);    break;
-       case BINEXPR_GREATER:            fputs(">", out);     break;
-       case BINEXPR_GREATEREQUAL:       fputs(">=", out);    break;
-       case BINEXPR_SHIFTLEFT:          fputs("<<", out);    break;
-       case BINEXPR_SHIFTRIGHT:         fputs(">>", out);    break;
-
-       case BINEXPR_ADD_ASSIGN:         fputs("+=", out);    break;
-       case BINEXPR_SUB_ASSIGN:         fputs("-=", out);    break;
-       case BINEXPR_MUL_ASSIGN:         fputs("*=", out);    break;
-       case BINEXPR_MOD_ASSIGN:         fputs("%=", out);    break;
-       case BINEXPR_DIV_ASSIGN:         fputs("/=", out);    break;
-       case BINEXPR_BITWISE_OR_ASSIGN:  fputs("|=", out);    break;
-       case BINEXPR_BITWISE_AND_ASSIGN: fputs("&=", out);    break;
-       case BINEXPR_BITWISE_XOR_ASSIGN: fputs("^=", out);    break;
-       case BINEXPR_SHIFTLEFT_ASSIGN:   fputs("<<=", out);   break;
-       case BINEXPR_SHIFTRIGHT_ASSIGN:  fputs(">>=", out);   break;
-       }
-       fprintf(out, " ");
-       print_expression(binexpr->right);
-       fprintf(out, ")");
+       unsigned prec = get_expression_precedence(binexpr->base.kind);
+       int      r2l  = right_to_left(prec);
+
+       if(binexpr->base.kind == EXPR_BINARY_BUILTIN_EXPECT) {
+               fputs("__builtin_expect(", out);
+               print_expression_prec(binexpr->left, prec);
+               fputs(", ", out);
+               print_expression_prec(binexpr->right, prec);
+               fputc(')', out);
+               return;
+       }
+
+       print_expression_prec(binexpr->left, prec + r2l);
+       if (binexpr->base.kind != EXPR_BINARY_COMMA) {
+               fputc(' ', out);
+       }
+       switch (binexpr->base.kind) {
+       case EXPR_BINARY_COMMA:              fputs(",", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_ASSIGN:             fputs("=", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_ADD:                fputs("+", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_SUB:                fputs("-", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_MUL:                fputs("*", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_MOD:                fputs("%", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_DIV:                fputs("/", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_OR:         fputs("|", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_AND:        fputs("&", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_XOR:        fputs("^", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_LOGICAL_OR:         fputs("||", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_LOGICAL_AND:        fputs("&&", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_NOTEQUAL:           fputs("!=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_EQUAL:              fputs("==", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_LESS:               fputs("<", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_LESSEQUAL:          fputs("<=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_GREATER:            fputs(">", out);     break;
+       case EXPR_BINARY_GREATEREQUAL:       fputs(">=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_SHIFTLEFT:          fputs("<<", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT:         fputs(">>", out);    break;
+
+       case EXPR_BINARY_ADD_ASSIGN:         fputs("+=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_SUB_ASSIGN:         fputs("-=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_MUL_ASSIGN:         fputs("*=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_MOD_ASSIGN:         fputs("%=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_DIV_ASSIGN:         fputs("/=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_OR_ASSIGN:  fputs("|=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_AND_ASSIGN: fputs("&=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_XOR_ASSIGN: fputs("^=", out);    break;
+       case EXPR_BINARY_SHIFTLEFT_ASSIGN:   fputs("<<=", out);   break;
+       case EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT_ASSIGN:  fputs(">>=", out);   break;
+       default: panic("invalid binexpression found");
+       }
+       fputc(' ', out);
+       print_expression_prec(binexpr->right, prec - r2l);
 }
 
+/**
+ * Prints an unary expression.
+ *
+ * @param unexpr   the unary expression
+ */
 static void print_unary_expression(const unary_expression_t *unexpr)
 {
-       switch(unexpr->type) {
-       case UNEXPR_NEGATE:           fputs("-", out);  break;
-       case UNEXPR_PLUS:             fputs("+", out);  break;
-       case UNEXPR_NOT:              fputs("!", out);  break;
-       case UNEXPR_BITWISE_NEGATE:   fputs("~", out);  break;
-       case UNEXPR_PREFIX_INCREMENT: fputs("++", out); break;
-       case UNEXPR_PREFIX_DECREMENT: fputs("--", out); break;
-       case UNEXPR_DEREFERENCE:      fputs("*", out);  break;
-       case UNEXPR_TAKE_ADDRESS:     fputs("&", out);  break;
-
-       case UNEXPR_POSTFIX_INCREMENT:
-               fputs("(", out);
-               print_expression(unexpr->value);
-               fputs(")", out);
+       unsigned prec = get_expression_precedence(unexpr->base.kind);
+       switch(unexpr->base.kind) {
+       case EXPR_UNARY_NEGATE:           fputs("-", out);  break;
+       case EXPR_UNARY_PLUS:             fputs("+", out);  break;
+       case EXPR_UNARY_NOT:              fputs("!", out);  break;
+       case EXPR_UNARY_BITWISE_NEGATE:   fputs("~", out);  break;
+       case EXPR_UNARY_PREFIX_INCREMENT: fputs("++", out); break;
+       case EXPR_UNARY_PREFIX_DECREMENT: fputs("--", out); break;
+       case EXPR_UNARY_DEREFERENCE:      fputs("*", out);  break;
+       case EXPR_UNARY_TAKE_ADDRESS:     fputs("&", out);  break;
+
+       case EXPR_UNARY_BITFIELD_EXTRACT:
+               print_expression_prec(unexpr->value, prec);
+               return;
+
+       case EXPR_UNARY_POSTFIX_INCREMENT:
+               print_expression_prec(unexpr->value, prec);
                fputs("++", out);
                return;
-       case UNEXPR_POSTFIX_DECREMENT:
-               fputs("(", out);
-               print_expression(unexpr->value);
-               fputs(")", out);
+       case EXPR_UNARY_POSTFIX_DECREMENT:
+               print_expression_prec(unexpr->value, prec);
                fputs("--", out);
                return;
-       case UNEXPR_CAST:
-               fputs("(", out);
-               print_type(unexpr->expression.datatype);
-               fputs(")", out);
-               break;
-       case UNEXPR_INVALID:
-               fprintf(out, "unop%d", unexpr->type);
+       case EXPR_UNARY_CAST_IMPLICIT:
+               if(!print_implicit_casts) {
+                       print_expression_prec(unexpr->value, prec);
+                       return;
+               }
+               /* fallthrough */
+       case EXPR_UNARY_CAST:
+               fputc('(', out);
+               print_type(unexpr->base.type);
+               fputc(')', out);
                break;
+       case EXPR_UNARY_ASSUME:
+               fputs("__assume(", out);
+               print_expression_prec(unexpr->value, PREC_COMMA + 1);
+               fputc(')', out);
+               return;
+       default:
+               panic("invalid unary expression found");
        }
-       fputs("(", out);
-       print_expression(unexpr->value);
-       fputs(")", out);
+       print_expression_prec(unexpr->value, prec);
 }
 
+/**
+ * Prints a reference expression.
+ *
+ * @param ref   the reference expression
+ */
 static void print_reference_expression(const reference_expression_t *ref)
 {
        fprintf(out, "%s", ref->declaration->symbol->string);
 }
 
+/**
+ * Prints an array expression.
+ *
+ * @param expression   the array expression
+ */
 static void print_array_expression(const array_access_expression_t *expression)
 {
-       fputs("(", out);
-       print_expression(expression->array_ref);
-       fputs(")[", out);
-       print_expression(expression->index);
-       fputs("]", out);
+       unsigned prec = get_expression_precedence(expression->base.kind);
+       if(!expression->flipped) {
+               print_expression_prec(expression->array_ref, prec);
+               fputc('[', out);
+               print_expression_prec(expression->index, prec);
+               fputc(']', out);
+       } else {
+               print_expression_prec(expression->index, prec);
+               fputc('[', out);
+               print_expression_prec(expression->array_ref, prec);
+               fputc(']', out);
+       }
 }
 
-static void print_sizeof_expression(const sizeof_expression_t *expression)
+/**
+ * Prints a typeproperty expression (sizeof or __alignof__).
+ *
+ * @param expression   the type property expression
+ */
+static void print_typeprop_expression(const typeprop_expression_t *expression)
 {
-       fputs("sizeof", out);
-       if(expression->size_expression != NULL) {
+       if (expression->base.kind == EXPR_SIZEOF) {
+               fputs("sizeof", out);
+       } else {
+               assert(expression->base.kind == EXPR_ALIGNOF);
+               fputs("__alignof__", out);
+       }
+       if(expression->tp_expression != NULL) {
+               /* always print the '()' here, sizeof x is right but unusual */
                fputc('(', out);
-               print_expression(expression->size_expression);
+               print_expression_prec(expression->tp_expression, PREC_ACCESS);
                fputc(')', out);
        } else {
                fputc('(', out);
@@ -185,111 +526,350 @@ static void print_sizeof_expression(const sizeof_expression_t *expression)
        }
 }
 
+/**
+ * Prints an builtin symbol.
+ *
+ * @param expression   the builtin symbol expression
+ */
 static void print_builtin_symbol(const builtin_symbol_expression_t *expression)
 {
        fputs(expression->symbol->string, out);
 }
 
-void print_expression(const expression_t *expression)
+/**
+ * Prints a builtin constant expression.
+ *
+ * @param expression   the builtin constant expression
+ */
+static void print_builtin_constant(const builtin_constant_expression_t *expression)
+{
+       fputs("__builtin_constant_p(", out);
+       print_expression_prec(expression->value, PREC_COMMA + 1);
+       fputc(')', out);
+}
+
+/**
+ * Prints a builtin prefetch expression.
+ *
+ * @param expression   the builtin prefetch expression
+ */
+static void print_builtin_prefetch(const builtin_prefetch_expression_t *expression)
+{
+       fputs("__builtin_prefetch(", out);
+       print_expression_prec(expression->adr, PREC_COMMA + 1);
+       if (expression->rw) {
+               fputc(',', out);
+               print_expression_prec(expression->rw, PREC_COMMA + 1);
+       }
+       if (expression->locality) {
+               fputc(',', out);
+               print_expression_prec(expression->locality, PREC_COMMA + 1);
+       }
+       fputc(')', out);
+}
+
+/**
+ * Prints a conditional expression.
+ *
+ * @param expression   the conditional expression
+ */
+static void print_conditional(const conditional_expression_t *expression)
+{
+       unsigned prec = get_expression_precedence(expression->base.kind);
+       fputs("(", out);
+       print_expression_prec(expression->condition, prec);
+       fputs(" ? ", out);
+       print_expression_prec(expression->true_expression, prec);
+       fputs(" : ", out);
+       print_expression_prec(expression->false_expression, prec);
+       fputs(")", out);
+}
+
+/**
+ * Prints a va_start expression.
+ *
+ * @param expression   the va_start expression
+ */
+static void print_va_start(const va_start_expression_t *const expression)
+{
+       fputs("__builtin_va_start(", out);
+       print_expression_prec(expression->ap, PREC_COMMA + 1);
+       fputs(", ", out);
+       fputs(expression->parameter->symbol->string, out);
+       fputs(")", out);
+}
+
+/**
+ * Prints a va_arg expression.
+ *
+ * @param expression   the va_arg expression
+ */
+static void print_va_arg(const va_arg_expression_t *expression)
+{
+       fputs("__builtin_va_arg(", out);
+       print_expression_prec(expression->ap, PREC_COMMA + 1);
+       fputs(", ", out);
+       print_type(expression->base.type);
+       fputs(")", out);
+}
+
+/**
+ * Prints a select expression (. or ->).
+ *
+ * @param expression   the select expression
+ */
+static void print_select(const select_expression_t *expression)
+{
+       unsigned prec = get_expression_precedence(expression->base.kind);
+       print_expression_prec(expression->compound, prec);
+       if(is_type_pointer(expression->compound->base.type)) {
+               fputs("->", out);
+       } else {
+               fputc('.', out);
+       }
+       fputs(expression->symbol->string, out);
+}
+
+/**
+ * Prints a type classify expression.
+ *
+ * @param expr   the type classify expression
+ */
+static void print_classify_type_expression(
+       const classify_type_expression_t *const expr)
+{
+       fputs("__builtin_classify_type(", out);
+       print_expression_prec(expr->type_expression, PREC_COMMA + 1);
+       fputc(')', out);
+}
+
+/**
+ * Prints a designator.
+ *
+ * @param designator  the designator
+ */
+static void print_designator(const designator_t *designator)
+{
+       for ( ; designator != NULL; designator = designator->next) {
+               if (designator->symbol == NULL) {
+                       fputc('[', out);
+                       print_expression_prec(designator->array_index, PREC_ACCESS);
+                       fputc(']', out);
+               } else {
+                       fputc('.', out);
+                       fputs(designator->symbol->string, out);
+               }
+       }
+}
+
+/**
+ * Prints an offsetof expression.
+ *
+ * @param expression   the offset expression
+ */
+static void print_offsetof_expression(const offsetof_expression_t *expression)
+{
+       fputs("__builtin_offsetof", out);
+       fputc('(', out);
+       print_type(expression->type);
+       fputc(',', out);
+       print_designator(expression->designator);
+       fputc(')', out);
+}
+
+/**
+ * Prints a statement expression.
+ *
+ * @param expression   the statement expression
+ */
+static void print_statement_expression(const statement_expression_t *expression)
+{
+       fputc('(', out);
+       print_statement(expression->statement);
+       fputc(')', out);
+}
+
+/**
+ * Prints an expression with parenthesis if needed.
+ *
+ * @param expression  the expression to print
+ * @param top_prec    the precedence of the user of this expression.
+ */
+static void print_expression_prec(const expression_t *expression, unsigned top_prec)
 {
-       switch(expression->type) {
+       unsigned prec = get_expression_precedence(expression->base.kind);
+       if (print_parenthesis && top_prec != PREC_BOTTOM)
+               top_prec = PREC_TOP;
+       if (top_prec > prec)
+               fputc('(', out);
+       switch(expression->kind) {
+       case EXPR_UNKNOWN:
        case EXPR_INVALID:
-               fprintf(out, "*invalid expression*");
+               fprintf(out, "$invalid expression$");
+               break;
+       case EXPR_CHARACTER_CONSTANT:
+               print_character_constant(&expression->conste);
+               break;
+       case EXPR_WIDE_CHARACTER_CONSTANT:
+               print_wide_character_constant(&expression->conste);
                break;
        case EXPR_CONST:
-               print_const((const const_t*) expression);
+               print_const(&expression->conste);
                break;
        case EXPR_FUNCTION:
        case EXPR_PRETTY_FUNCTION:
        case EXPR_STRING_LITERAL:
-               print_string_literal((const string_literal_t*) expression);
+               print_string_literal(&expression->string);
+               break;
+       case EXPR_WIDE_STRING_LITERAL:
+               print_wide_string_literal(&expression->wide_string);
+               break;
+       case EXPR_COMPOUND_LITERAL:
+               print_compound_literal(&expression->compound_literal);
                break;
        case EXPR_CALL:
-               print_call_expression((const call_expression_t*) expression);
+               print_call_expression(&expression->call);
                break;
-       case EXPR_BINARY:
-               print_binary_expression((const binary_expression_t*) expression);
+       EXPR_BINARY_CASES
+               print_binary_expression(&expression->binary);
                break;
        case EXPR_REFERENCE:
-               print_reference_expression((const reference_expression_t*) expression);
+               print_reference_expression(&expression->reference);
                break;
        case EXPR_ARRAY_ACCESS:
-               print_array_expression((const array_access_expression_t*) expression);
+               print_array_expression(&expression->array_access);
                break;
-       case EXPR_UNARY:
-               print_unary_expression((const unary_expression_t*) expression);
+       EXPR_UNARY_CASES
+               print_unary_expression(&expression->unary);
                break;
        case EXPR_SIZEOF:
-               print_sizeof_expression((const sizeof_expression_t*) expression);
+       case EXPR_ALIGNOF:
+               print_typeprop_expression(&expression->typeprop);
                break;
        case EXPR_BUILTIN_SYMBOL:
-               print_builtin_symbol((const builtin_symbol_expression_t*) expression);
+               print_builtin_symbol(&expression->builtin_symbol);
+               break;
+       case EXPR_BUILTIN_CONSTANT_P:
+               print_builtin_constant(&expression->builtin_constant);
+               break;
+       case EXPR_BUILTIN_PREFETCH:
+               print_builtin_prefetch(&expression->builtin_prefetch);
+               break;
+       case EXPR_CONDITIONAL:
+               print_conditional(&expression->conditional);
+               break;
+       case EXPR_VA_START:
+               print_va_start(&expression->va_starte);
+               break;
+       case EXPR_VA_ARG:
+               print_va_arg(&expression->va_arge);
+               break;
+       case EXPR_SELECT:
+               print_select(&expression->select);
+               break;
+       case EXPR_CLASSIFY_TYPE:
+               print_classify_type_expression(&expression->classify_type);
                break;
-
        case EXPR_OFFSETOF:
+               print_offsetof_expression(&expression->offsetofe);
+               break;
        case EXPR_STATEMENT:
-       case EXPR_SELECT:
+               print_statement_expression(&expression->statement);
+               break;
+
+       default:
                /* TODO */
-               fprintf(out, "some expression of type %d", expression->type);
+               fprintf(out, "some expression of type %d", (int) expression->kind);
                break;
        }
+       if (top_prec > prec)
+               fputc(')', out);
 }
 
+/**
+ * Print an compound statement.
+ *
+ * @param block  the compound statement
+ */
 static void print_compound_statement(const compound_statement_t *block)
 {
        fputs("{\n", out);
-       indent++;
+       ++indent;
 
        statement_t *statement = block->statements;
        while(statement != NULL) {
+               if (statement->base.kind == STATEMENT_CASE_LABEL)
+                       --indent;
                print_indent();
                print_statement(statement);
 
-               statement = statement->next;
+               statement = statement->base.next;
        }
-       indent--;
+       --indent;
        print_indent();
        fputs("}\n", out);
 }
 
+/**
+ * Print a return statement.
+ *
+ * @param statement  the return statement
+ */
 static void print_return_statement(const return_statement_t *statement)
 {
        fprintf(out, "return ");
-       if(statement->return_value != NULL)
-               print_expression(statement->return_value);
+       if(statement->value != NULL)
+               print_expression(statement->value);
        fputs(";\n", out);
 }
 
+/**
+ * Print an expression statement.
+ *
+ * @param statement  the expression statement
+ */
 static void print_expression_statement(const expression_statement_t *statement)
 {
        print_expression(statement->expression);
        fputs(";\n", out);
 }
 
+/**
+ * Print a goto statement.
+ *
+ * @param statement  the goto statement
+ */
 static void print_goto_statement(const goto_statement_t *statement)
 {
        fprintf(out, "goto ");
-       if(statement->label != NULL) {
-               fprintf(out, "%s", statement->label->symbol->string);
-       } else {
-               fprintf(out, "?%s", statement->label_symbol->string);
-       }
+       fputs(statement->label->symbol->string, out);
+       fprintf(stderr, "(%p)", (void*) statement->label);
        fputs(";\n", out);
 }
 
+/**
+ * Print a label statement.
+ *
+ * @param statement  the label statement
+ */
 static void print_label_statement(const label_statement_t *statement)
 {
-       fprintf(out, "%s:\n", statement->symbol->string);
+       fprintf(stderr, "(%p)", (void*) statement->label);
+       fprintf(out, "%s:\n", statement->label->symbol->string);
+       print_statement(statement->statement);
 }
 
+/**
+ * Print an if statement.
+ *
+ * @param statement  the if statement
+ */
 static void print_if_statement(const if_statement_t *statement)
 {
-       fputs("if(", out);
+       fputs("if (", out);
        print_expression(statement->condition);
        fputs(") ", out);
-       if(statement->true_statement != NULL) {
-               print_statement(statement->true_statement);
-       }
+       print_statement(statement->true_statement);
 
        if(statement->false_statement != NULL) {
                print_indent();
@@ -298,14 +878,24 @@ static void print_if_statement(const if_statement_t *statement)
        }
 }
 
+/**
+ * Print a switch statement.
+ *
+ * @param statement  the switch statement
+ */
 static void print_switch_statement(const switch_statement_t *statement)
 {
-       fputs("switch(", out);
+       fputs("switch (", out);
        print_expression(statement->expression);
        fputs(") ", out);
        print_statement(statement->body);
 }
 
+/**
+ * Print a case label (including the default label).
+ *
+ * @param statement  the case label statement
+ */
 static void print_case_label(const case_label_statement_t *statement)
 {
        if(statement->expression == NULL) {
@@ -313,61 +903,204 @@ static void print_case_label(const case_label_statement_t *statement)
        } else {
                fputs("case ", out);
                print_expression(statement->expression);
+               if (statement->end_range != NULL) {
+                       fputs(" ... ", out);
+                       print_expression(statement->end_range);
+               }
                fputs(":\n", out);
        }
+       ++indent;
+       if(statement->statement != NULL) {
+               if (statement->statement->base.kind == STATEMENT_CASE_LABEL) {
+                       --indent;
+               }
+               print_indent();
+               print_statement(statement->statement);
+       }
 }
 
+/**
+ * Print a declaration statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
 static void print_declaration_statement(
                const declaration_statement_t *statement)
 {
+       int first = 1;
        declaration_t *declaration = statement->declarations_begin;
        for( ; declaration != statement->declarations_end->next;
               declaration = declaration->next) {
+           if(declaration->storage_class == STORAGE_CLASS_ENUM_ENTRY)
+               continue;
+
+               if(!first) {
+                       print_indent();
+               } else {
+                       first = 0;
+               }
                print_declaration(declaration);
+               fputc('\n', out);
        }
 }
 
+/**
+ * Print a while statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
 static void print_while_statement(const while_statement_t *statement)
 {
-       fputs("while(", out);
+       fputs("while (", out);
        print_expression(statement->condition);
        fputs(") ", out);
        print_statement(statement->body);
 }
 
+/**
+ * Print a do-while statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
 static void print_do_while_statement(const do_while_statement_t *statement)
 {
        fputs("do ", out);
        print_statement(statement->body);
        print_indent();
-       fputs("while(", out);
+       fputs("while (", out);
        print_expression(statement->condition);
        fputs(");\n", out);
 }
 
-static void print_for_statemenet(const for_statement_t *statement)
+/**
+ * Print a for statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
+static void print_for_statement(const for_statement_t *statement)
 {
-       fprintf(out, "for(TODO) ");
+       fputs("for (", out);
+       if(statement->scope.declarations != NULL) {
+               assert(statement->initialisation == NULL);
+               print_declaration(statement->scope.declarations);
+               if(statement->scope.declarations->next != NULL) {
+                       panic("multiple declarations in for statement not supported yet");
+               }
+               fputc(' ', out);
+       } else {
+               if(statement->initialisation) {
+                       print_expression(statement->initialisation);
+               }
+               fputs("; ", out);
+       }
+       if(statement->condition != NULL) {
+               print_expression(statement->condition);
+       }
+       fputs("; ", out);
+       if(statement->step != NULL) {
+               print_expression(statement->step);
+       }
+       fputs(")", out);
        print_statement(statement->body);
 }
 
+/**
+ * Print assembler constraints.
+ *
+ * @param constraints   the constraints
+ */
+static void print_asm_constraints(asm_constraint_t *constraints)
+{
+       asm_constraint_t *constraint = constraints;
+       for( ; constraint != NULL; constraint = constraint->next) {
+               if(constraint != constraints)
+                       fputs(", ", out);
+
+               if(constraint->symbol) {
+                       fprintf(out, "[%s] ", constraint->symbol->string);
+               }
+               print_quoted_string(&constraint->constraints, '"');
+               fputs(" (", out);
+               print_expression(constraint->expression);
+               fputs(")", out);
+       }
+}
+
+/**
+ * Print assembler clobbers.
+ *
+ * @param clobbers   the clobbers
+ */
+static void print_asm_clobbers(asm_clobber_t *clobbers)
+{
+       asm_clobber_t *clobber = clobbers;
+       for( ; clobber != NULL; clobber = clobber->next) {
+               if(clobber != clobbers)
+                       fputs(", ", out);
+
+               print_quoted_string(&clobber->clobber, '"');
+       }
+}
+
+/**
+ * Print an assembler statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
+static void print_asm_statement(const asm_statement_t *statement)
+{
+       fputs("asm ", out);
+       if(statement->is_volatile) {
+               fputs("volatile ", out);
+       }
+       fputs("(", out);
+       print_quoted_string(&statement->asm_text, '"');
+       if(statement->inputs == NULL && statement->outputs == NULL
+                       && statement->clobbers == NULL)
+               goto end_of_print_asm_statement;
+
+       fputs(" : ", out);
+       print_asm_constraints(statement->inputs);
+       if(statement->outputs == NULL && statement->clobbers == NULL)
+               goto end_of_print_asm_statement;
+
+       fputs(" : ", out);
+       print_asm_constraints(statement->outputs);
+       if(statement->clobbers == NULL)
+               goto end_of_print_asm_statement;
+
+       fputs(" : ", out);
+       print_asm_clobbers(statement->clobbers);
+
+end_of_print_asm_statement:
+       fputs(");\n", out);
+}
+
+/**
+ * Print a statement.
+ *
+ * @param statement   the statement
+ */
 void print_statement(const statement_t *statement)
 {
-       switch(statement->type) {
+       switch(statement->kind) {
+       case STATEMENT_EMPTY:
+               fputs(";\n", out);
+               break;
        case STATEMENT_COMPOUND:
-               print_compound_statement((const compound_statement_t*) statement);
+               print_compound_statement(&statement->compound);
                break;
        case STATEMENT_RETURN:
-               print_return_statement((const return_statement_t*) statement);
+               print_return_statement(&statement->returns);
                break;
        case STATEMENT_EXPRESSION:
-               print_expression_statement((const expression_statement_t*) statement);
+               print_expression_statement(&statement->expression);
                break;
        case STATEMENT_LABEL:
-               print_label_statement((const label_statement_t*) statement);
+               print_label_statement(&statement->label);
                break;
        case STATEMENT_GOTO:
-               print_goto_statement((const goto_statement_t*) statement);
+               print_goto_statement(&statement->gotos);
                break;
        case STATEMENT_CONTINUE:
                fputs("continue;\n", out);
@@ -376,90 +1109,536 @@ void print_statement(const statement_t *statement)
                fputs("break;\n", out);
                break;
        case STATEMENT_IF:
-               print_if_statement((const if_statement_t*) statement);
+               print_if_statement(&statement->ifs);
                break;
        case STATEMENT_SWITCH:
-               print_switch_statement((const switch_statement_t*) statement);
+               print_switch_statement(&statement->switchs);
                break;
        case STATEMENT_CASE_LABEL:
-               print_case_label((const case_label_statement_t*) statement);
+               print_case_label(&statement->case_label);
                break;
        case STATEMENT_DECLARATION:
-               print_declaration_statement((const declaration_statement_t*) statement);
+               print_declaration_statement(&statement->declaration);
                break;
        case STATEMENT_WHILE:
-               print_while_statement((const while_statement_t*) statement);
+               print_while_statement(&statement->whiles);
                break;
        case STATEMENT_DO_WHILE:
-               print_do_while_statement((const do_while_statement_t*) statement);
+               print_do_while_statement(&statement->do_while);
                break;
        case STATEMENT_FOR:
-               print_for_statemenet((const for_statement_t*) statement);
+               print_for_statement(&statement->fors);
+               break;
+       case STATEMENT_ASM:
+               print_asm_statement(&statement->asms);
                break;
        case STATEMENT_INVALID:
-               fprintf(out, "*invalid statement*");
+               fprintf(out, "$invalid statement$");
                break;
        }
 }
 
-static void print_storage_class(storage_class_t storage_class)
+/**
+ * Print a storage class.
+ *
+ * @param storage_class   the storage class
+ */
+static void print_storage_class(storage_class_tag_t storage_class)
 {
        switch(storage_class) {
        case STORAGE_CLASS_ENUM_ENTRY:
        case STORAGE_CLASS_NONE:
                break;
-       case STORAGE_CLASS_TYPEDEF:  fputs("typedef ", out); break;
-       case STORAGE_CLASS_EXTERN:   fputs("extern ", out); break;
-       case STORAGE_CLASS_STATIC:   fputs("static ", out); break;
-       case STORAGE_CLASS_AUTO:     fputs("auto ", out); break;
-       case STORAGE_CLASS_REGISTER: fputs("register ", out); break;
+       case STORAGE_CLASS_TYPEDEF:       fputs("typedef ",        out); break;
+       case STORAGE_CLASS_EXTERN:        fputs("extern ",         out); break;
+       case STORAGE_CLASS_STATIC:        fputs("static ",         out); break;
+       case STORAGE_CLASS_AUTO:          fputs("auto ",           out); break;
+       case STORAGE_CLASS_REGISTER:      fputs("register ",       out); break;
+       case STORAGE_CLASS_THREAD:        fputs("__thread",        out); break;
+       case STORAGE_CLASS_THREAD_EXTERN: fputs("extern __thread", out); break;
+       case STORAGE_CLASS_THREAD_STATIC: fputs("static __thread", out); break;
+       }
+}
+
+/**
+ * Print an initializer.
+ *
+ * @param initializer  the initializer
+ */
+void print_initializer(const initializer_t *initializer)
+{
+       if(initializer == NULL) {
+               fputs("{}", out);
+               return;
+       }
+
+       switch(initializer->kind) {
+       case INITIALIZER_VALUE: {
+               const initializer_value_t *value = &initializer->value;
+               print_expression(value->value);
+               return;
+       }
+       case INITIALIZER_LIST: {
+               assert(initializer->kind == INITIALIZER_LIST);
+               fputs("{ ", out);
+               const initializer_list_t *list = &initializer->list;
+
+               for(size_t i = 0 ; i < list->len; ++i) {
+                       const initializer_t *sub_init = list->initializers[i];
+                       print_initializer(list->initializers[i]);
+                       if(i < list->len-1) {
+                               if(sub_init == NULL || sub_init->kind != INITIALIZER_DESIGNATOR)
+                                       fputs(", ", out);
+                       }
+               }
+               fputs(" }", out);
+               return;
+       }
+       case INITIALIZER_STRING:
+               print_quoted_string(&initializer->string.string, '"');
+               return;
+       case INITIALIZER_WIDE_STRING:
+               print_quoted_wide_string(&initializer->wide_string.string, '"');
+               return;
+       case INITIALIZER_DESIGNATOR:
+               print_designator(initializer->designator.designator);
+               fputs(" = ", out);
+               return;
+       }
+
+       panic("invalid initializer kind found");
+}
+
+/**
+ * Print microsoft extended declaration modifiers.
+ */
+static void print_ms_modifiers(const declaration_t *declaration) {
+       decl_modifiers_t modifiers = declaration->modifiers;
+
+       /* DM_FORCEINLINE handled outside. */
+       if((modifiers & ~DM_FORCEINLINE) != 0 || declaration->alignment != 0 ||
+           declaration->get_property_sym != NULL || declaration->put_property_sym != NULL) {
+               char *next = "(";
+
+               fputs("__declspec", out);
+               if(modifiers & DM_DLLIMPORT) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("dllimport", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_DLLEXPORT) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("dllexport", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_THREAD) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("thread", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_NAKED) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("naked", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_THREAD) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("thread", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_SELECTANY) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("selectany", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_NOTHROW) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("nothrow", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_NORETURN) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("noreturn", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_NOINLINE) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("noinline", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_DEPRECATED) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("deprecated", out);
+                       if(declaration->deprecated_string != NULL)
+                               fprintf(out, "(\"%s\")", declaration->deprecated_string);
+               }
+               if(declaration->alignment != 0) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fprintf(out, "align(%u)", declaration->alignment);
+               }
+               if(modifiers & DM_RESTRICT) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("restrict", out);
+               }
+               if(modifiers & DM_NOALIAS) {
+                       fputs(next, out); next = ", "; fputs("noalias", out);
+               }
+           if(declaration->get_property_sym != NULL || declaration->put_property_sym != NULL) {
+               char *comma = "";
+                       fputs(next, out); next = ", "; fprintf(out, "property(");
+               if(declaration->get_property_sym != NULL) {
+                       fprintf(out, "get=%s", declaration->get_property_sym->string);
+                       comma = ", ";
+                       }
+               if(declaration->put_property_sym != NULL)
+                       fprintf(out, "%sput=%s", comma, declaration->put_property_sym->string);
+                       fputc(')', out);
+               }
+               fputs(") ", out);
        }
 }
 
-static void print_declaration(const declaration_t *declaration)
+/**
+ * Print a declaration in the NORMAL namespace.
+ *
+ * @param declaration  the declaration
+ */
+static void print_normal_declaration(const declaration_t *declaration)
 {
-       print_storage_class(declaration->storage_class);
+       print_storage_class((storage_class_tag_t) declaration->declared_storage_class);
+       if(declaration->is_inline) {
+               if(declaration->modifiers & DM_FORCEINLINE)
+                       fputs("__forceinline ", out);
+               else {
+                       if(declaration->modifiers & DM_MICROSOFT_INLINE)
+                               fputs("__inline ", out);
+                       else
+                               fputs("inline ", out);
+               }
+       }
+       print_ms_modifiers(declaration);
        print_type_ext(declaration->type, declaration->symbol,
-                      &declaration->context);
-       if(declaration->statement != NULL) {
-               fputs("\n", out);
-               print_statement(declaration->statement);
-       } else if(declaration->initializer != NULL) {
+                      &declaration->scope);
+
+       if(declaration->type->kind == TYPE_FUNCTION) {
+               if(declaration->init.statement != NULL) {
+                       fputs("\n", out);
+                       print_statement(declaration->init.statement);
+                       return;
+               }
+       } else if(declaration->init.initializer != NULL) {
                fputs(" = ", out);
-               print_expression(declaration->initializer);
-               fprintf(out, ";\n");
-       } else {
-               fprintf(out, ";\n");
+               print_initializer(declaration->init.initializer);
        }
+       fputc(';', out);
 }
 
+/**
+ * Prints an expression.
+ *
+ * @param expression  the expression
+ */
+void print_expression(const expression_t *expression) {
+       print_expression_prec(expression, PREC_BOTTOM);
+}
+
+/**
+ * Print a declaration.
+ *
+ * @param declaration  the declaration
+ */
+void print_declaration(const declaration_t *declaration)
+{
+       if(declaration->namespc != NAMESPACE_NORMAL &&
+                       declaration->symbol == NULL)
+               return;
+
+       switch(declaration->namespc) {
+       case NAMESPACE_NORMAL:
+               print_normal_declaration(declaration);
+               break;
+       case NAMESPACE_STRUCT:
+               fputs("struct ", out);
+               fputs(declaration->symbol->string, out);
+               fputc(' ', out);
+               print_compound_definition(declaration);
+               fputc(';', out);
+               break;
+       case NAMESPACE_UNION:
+               fputs("union ", out);
+               fputs(declaration->symbol->string, out);
+               fputc(' ', out);
+               print_compound_definition(declaration);
+               fputc(';', out);
+               break;
+       case NAMESPACE_ENUM:
+               fputs("enum ", out);
+               fputs(declaration->symbol->string, out);
+               fputc(' ', out);
+               print_enum_definition(declaration);
+               fputc(';', out);
+               break;
+       }
+}
+
+/**
+ * Print the AST of a translation unit.
+ *
+ * @param unit   the translation unit
+ */
 void print_ast(const translation_unit_t *unit)
 {
-       declaration_t *declaration = unit->context.declarations;
-       while(declaration != NULL) {
+       inc_type_visited();
+
+       declaration_t *declaration = unit->scope.declarations;
+       for( ; declaration != NULL; declaration = declaration->next) {
+               if(declaration->storage_class == STORAGE_CLASS_ENUM_ENTRY)
+                       continue;
+               if(declaration->namespc != NAMESPACE_NORMAL &&
+                               declaration->symbol == NULL)
+                       continue;
+
+               print_indent();
                print_declaration(declaration);
+               fputc('\n', out);
+       }
+}
+
+bool is_constant_initializer(const initializer_t *initializer)
+{
+       switch(initializer->kind) {
+       case INITIALIZER_STRING:
+       case INITIALIZER_WIDE_STRING:
+       case INITIALIZER_DESIGNATOR:
+               return true;
+
+       case INITIALIZER_VALUE:
+               return is_constant_expression(initializer->value.value);
+
+       case INITIALIZER_LIST:
+               for(size_t i = 0; i < initializer->list.len; ++i) {
+                       initializer_t *sub_initializer = initializer->list.initializers[i];
+                       if(!is_constant_initializer(sub_initializer))
+                               return false;
+               }
+               return true;
+       }
+       panic("invalid initializer kind found");
+}
+
+static bool is_object_with_constant_address(const expression_t *expression)
+{
+       switch(expression->kind) {
+       case EXPR_UNARY_DEREFERENCE:
+               return is_address_constant(expression->unary.value);
+
+       case EXPR_SELECT: {
+               if(is_type_pointer(expression->select.compound->base.type)) {
+                       /* it's a -> */
+                       return is_address_constant(expression->select.compound);
+               } else {
+                       return is_object_with_constant_address(expression->select.compound);
+               }
+       }
+
+       case EXPR_ARRAY_ACCESS:
+               return is_constant_expression(expression->array_access.index)
+                       && is_address_constant(expression->array_access.array_ref);
+
+       case EXPR_REFERENCE: {
+               declaration_t *declaration = expression->reference.declaration;
+               switch((storage_class_tag_t) declaration->storage_class) {
+               case STORAGE_CLASS_NONE:
+               case STORAGE_CLASS_EXTERN:
+               case STORAGE_CLASS_STATIC:
+                       return true;
+               default:
+                       return false;
+               }
+       }
+
+       default:
+               return false;
+       }
+}
+
+bool is_address_constant(const expression_t *expression)
+{
+       switch(expression->kind) {
+       case EXPR_UNARY_TAKE_ADDRESS:
+               return is_object_with_constant_address(expression->unary.value);
+
+       case EXPR_UNARY_CAST:
+               return is_type_pointer(skip_typeref(expression->base.type))
+                       && (is_constant_expression(expression->unary.value)
+                       || is_address_constant(expression->unary.value));
+
+       case EXPR_BINARY_ADD:
+       case EXPR_BINARY_SUB: {
+               expression_t *left  = expression->binary.left;
+               expression_t *right = expression->binary.right;
+
+               if(is_type_pointer(skip_typeref(left->base.type))) {
+                       return is_address_constant(left) && is_constant_expression(right);
+               } else if(is_type_pointer(skip_typeref(right->base.type))) {
+                       return is_constant_expression(left)     && is_address_constant(right);
+               }
 
-               declaration = declaration->next;
+               return false;
+       }
+
+       case EXPR_REFERENCE: {
+               declaration_t *declaration = expression->reference.declaration;
+               type_t *type = skip_typeref(declaration->type);
+               if(is_type_function(type))
+                       return true;
+               if(is_type_array(type)) {
+                       return is_object_with_constant_address(expression);
+               }
+               return false;
+       }
+
+       default:
+               return false;
+       }
+}
+
+bool is_constant_expression(const expression_t *expression)
+{
+       switch(expression->kind) {
+
+       case EXPR_CONST:
+       case EXPR_CHARACTER_CONSTANT:
+       case EXPR_WIDE_CHARACTER_CONSTANT:
+       case EXPR_STRING_LITERAL:
+       case EXPR_WIDE_STRING_LITERAL:
+       case EXPR_SIZEOF:
+       case EXPR_CLASSIFY_TYPE:
+       case EXPR_FUNCTION:
+       case EXPR_PRETTY_FUNCTION:
+       case EXPR_OFFSETOF:
+       case EXPR_ALIGNOF:
+       case EXPR_BUILTIN_CONSTANT_P:
+               return true;
+
+       case EXPR_BUILTIN_SYMBOL:
+       case EXPR_BUILTIN_PREFETCH:
+       case EXPR_CALL:
+       case EXPR_SELECT:
+       case EXPR_VA_START:
+       case EXPR_VA_ARG:
+       case EXPR_STATEMENT:
+       case EXPR_UNARY_POSTFIX_INCREMENT:
+       case EXPR_UNARY_POSTFIX_DECREMENT:
+       case EXPR_UNARY_PREFIX_INCREMENT:
+       case EXPR_UNARY_PREFIX_DECREMENT:
+       case EXPR_UNARY_BITFIELD_EXTRACT:
+       case EXPR_UNARY_ASSUME: /* has VOID type */
+       case EXPR_UNARY_DEREFERENCE:
+       case EXPR_UNARY_TAKE_ADDRESS:
+       case EXPR_BINARY_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_MUL_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_DIV_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_MOD_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_ADD_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_SUB_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_SHIFTLEFT_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_AND_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_XOR_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_OR_ASSIGN:
+       case EXPR_BINARY_COMMA:
+               return false;
+
+       case EXPR_UNARY_NEGATE:
+       case EXPR_UNARY_PLUS:
+       case EXPR_UNARY_BITWISE_NEGATE:
+       case EXPR_UNARY_NOT:
+               return is_constant_expression(expression->unary.value);
+
+       case EXPR_UNARY_CAST:
+       case EXPR_UNARY_CAST_IMPLICIT:
+               return is_type_arithmetic(skip_typeref(expression->base.type))
+                       && is_constant_expression(expression->unary.value);
+
+       case EXPR_BINARY_ADD:
+       case EXPR_BINARY_SUB:
+       case EXPR_BINARY_MUL:
+       case EXPR_BINARY_DIV:
+       case EXPR_BINARY_MOD:
+       case EXPR_BINARY_EQUAL:
+       case EXPR_BINARY_NOTEQUAL:
+       case EXPR_BINARY_LESS:
+       case EXPR_BINARY_LESSEQUAL:
+       case EXPR_BINARY_GREATER:
+       case EXPR_BINARY_GREATEREQUAL:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_AND:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_OR:
+       case EXPR_BINARY_BITWISE_XOR:
+       case EXPR_BINARY_LOGICAL_AND:
+       case EXPR_BINARY_LOGICAL_OR:
+       case EXPR_BINARY_SHIFTLEFT:
+       case EXPR_BINARY_SHIFTRIGHT:
+       case EXPR_BINARY_BUILTIN_EXPECT:
+       case EXPR_BINARY_ISGREATER:
+       case EXPR_BINARY_ISGREATEREQUAL:
+       case EXPR_BINARY_ISLESS:
+       case EXPR_BINARY_ISLESSEQUAL:
+       case EXPR_BINARY_ISLESSGREATER:
+       case EXPR_BINARY_ISUNORDERED:
+               return is_constant_expression(expression->binary.left)
+                       && is_constant_expression(expression->binary.right);
+
+       case EXPR_COMPOUND_LITERAL:
+               return is_constant_initializer(expression->compound_literal.initializer);
+
+       case EXPR_CONDITIONAL: {
+               expression_t *condition = expression->conditional.condition;
+               if(!is_constant_expression(condition))
+                       return false;
+
+               long val = fold_constant(condition);
+               if(val != 0)
+                       return is_constant_expression(expression->conditional.true_expression);
+               else
+                       return is_constant_expression(expression->conditional.false_expression);
+       }
+
+       case EXPR_ARRAY_ACCESS:
+               return is_constant_expression(expression->array_access.array_ref)
+                       && is_constant_expression(expression->array_access.index);
+
+       case EXPR_REFERENCE: {
+               declaration_t *declaration = expression->reference.declaration;
+               if(declaration->storage_class == STORAGE_CLASS_ENUM_ENTRY)
+                       return true;
+
+               return false;
+       }
+
+       case EXPR_INVALID:
+               return true;
+
+       case EXPR_UNKNOWN:
+               break;
        }
+       panic("invalid expression found (is constant expression)");
 }
 
+/**
+ * Initialize the AST construction.
+ */
 void init_ast(void)
 {
        obstack_init(&ast_obstack);
 }
 
+/**
+ * Free the AST.
+ */
 void exit_ast(void)
 {
        obstack_free(&ast_obstack, NULL);
 }
 
+/**
+ * Set the output stream for the AST printer.
+ *
+ * @param stream  the output stream
+ */
 void ast_set_output(FILE *stream)
 {
        out = stream;
        type_set_output(stream);
 }
 
-void* (allocate_ast) (size_t size)
+/**
+ * Allocate an AST object of the given size.
+ *
+ * @param size  the size of the object to allocate
+ *
+ * @return  A new allocated object in the AST memeory space.
+ */
+void *(allocate_ast)(size_t size)
 {
        return _allocate_ast(size);
 }